Consumer Electronics Control (CEC) veya Türkçe hali ile Tüketici Elektroniği Kontrolü, HDMI bağlantılı cihazları yalnızca bir uzaktan kumanda kullanarak kontrol etmek için tasarlanmış bir HDMI özelliğidir; bu nedenle, CEC özelliği olan cihazlar, kullanıcının bir şey yapmasına gerek olmadan birbirlerine komut verebilir ve birbirlerini kontrol edebilirler. Örneğin, bir televizyon seti uzaktan kumandası, uygu alıcısını, DVD oynatıcıyı, Blu-ray oynatıcıyı veya bir ses sistemini de kontrol edebilir.

Uzaktan kumanda işlevlerini gerçekleştirmek için CENELEC standart AV.link protokolüne dayanan tek kablolu çift yönlü bir seri veri yoludur. CEC özelliğini kullanmak için uygun giriş ve çıkışların kullanılması zorunludur, ancak bir üründe CEC uygulaması isteğe bağlıdır. Bir bilgisayarın CEC özellikli cihazları kontrol etmesini sağlayan USB’den CEC‘ye komut veren adaptörler mevcuttur.

 

CEC komutları

Aşağıda en sık kullanılan HDMI-CEC komutlarının bir listesi verilmiştir:

• Tek Dokunuşta Oynatma (One Touch Play), cihazların, oynatma başladığında TV’yi aktif kaynak olarak kullanmasını sağlar
• Sistem Bekleme (System Standby), kullanıcıların tek bir düğmeye basarak birden fazla cihazı bekleme moduna geçirmesine olanak tanır
• Ön Ayar Aktarımı (Preset Transfer), radyo kanalı kurulumunu başka bir TV setine aktarır
• Tek Dokunuşla Kayıt (One Touch Record ), kullanıcıların seçili bir kayıt cihazında HDTV ekranında o anda gösterileni kaydetmesine olanak tanır
• Zamanlayıcı Programlama (Timer Programming), kullanıcıların PVR’ler ve DVR’ler gibi kayıt cihazlarında zamanlayıcıyı programlamak için birçok HDTV ve set üstü kutuda yerleşik olan elektronik program kılavuzlarını (EPG’ler) kullanmasına olanak tanır.
• Sistem Bilgilendirme (System Information), veri yolu adresleri ve konfigürasyonu için tüm bileşenleri kontrol eder
• Deck Kontrolü (Deck Control), bir video oynatma kaynağının (Blu-ray veya HD DVD oynatıcı veya Video Kamera, vb.) çalışmasını ve kontrol etmesine (oynatma, duraklatma, geri sarma vb.) olanak tanır.
• Uydu Alıcı Kontrolü (Tuner Control ), bir uydu alıcısının kontrolünü sağlar.
• OSD Ekran (OSD Display), metni görüntülemek için TV setinin ekran görüntüsünü (OSD) kullanır.
• Cihaz Menüsü Kontrolü (Device Menu Control), bir bileşenin kullanıcı arayüzü (UI) komutlarından geçerek başka bir bileşenin menü sistemini kontrol etmesine izin verir
• Yönlendirme Kontrolü (Routing Control), sinyal kaynaklarının değiştirilmesini kontrol eder
• Uzaktan Kumanda Geçişi (Remote Control Pass Through), uzaktan kumanda komutlarının sistem içindeki diğer cihazlara iletilmesine izin verir
• Cihaz OSD Adı Aktarımı (Device OSD Name Transfer), tercih edilen cihaz adlarını TV setine aktarır
• Sistem Ses Kontrolü (System Audio Control), bir AV alıcısının, entegre amplifikatörün veya ön amplifikatörün ses seviyesinin, sistemdeki uygun şekilde donatılmış cihaz (lar) dan herhangi bir uzaktan kumanda kullanılarak kontrol edilmesini sağlar.

 

Protokol

CEC, diğer HDMI sinyallerinden ayrı bir elektrik sinyalidir. Bu, bir cihazın uyku modunda yüksek hızlı HDMI devresini devre dışı bırakmasına, ancak CEC tarafından uyandırılmasına izin verir. Bu, bir cihazdaki tüm HDMI bağlantı noktaları arasına doğrudan bağlanan tek bir paylaşılan veriyoludur, böylece tamamen kapalı olan bir cihazdan geçebilir (sadece uykuda değil).

Veriyolu elektriksel olarak AV.link protokolü ile aynıdır, ancak CEC ayrıntılı bir üst seviye mesaj protokolü ekler.

Veriyolu, I²C gibi bir açık kollektör hattıdır, pasif olarak +3,3 V’a kadar çekilir ve bir bit iletmek için düşük sürülür.

I²C ile benzerlikler şunları içerir:

• Düşük hızlı seri veri yolu
• Pasif yukarı çekmeli açık kollektör
• Dağıtılmış kapasitans ile sınırlı hız
• Alıcı, iletilen 1 biti 0’a dönüştürebilir
• Tahkim yoluyla birden fazla ana bilgisayara izin verilir: 1 bit göndermek ve 0 gözlemlemek kaybı gösterir
• Bayt odaklı protokol
• Her baytın eklenmiş bir onay biti vardır
• Özel başlatma sinyali

I²C’den farklılıklar:

• İki tel yerine tek tel
• Ayrı saat yerine sabit zamanlama ile gönderilen bitler
• 1000 × daha düşük hız (400 kbit / s yerine 417 bit / s)
• Yedi yerine dört adres biti
• Dinamik adres tahsisi için tanımlanmış protokol
• Üst bilgi hem başlatan hem de alıcı adresini içerir
• Özel durdurma sinyali yok; bunun yerine, her bayta eklenen bir mesaj sonu bayrağı vardır
• “Okuma” işlemi yok; bir çerçevedeki tüm veri baytları vericiden gönderilir
• Bunun yerine, yanıt çerçevelerini talep eden istekleri “alma”
• Her cihaz iletebilmelidir
• Adresten sonra baytların anlamının ayrıntılı belirtilmesi

Her bit, aşağı çekilen çizgiyle (düşen kenar), bit değerini gösteren bir gecikmeyle, yükselen bir kenarla ve sonraki bitin başlangıcına kadar daha fazla gecikmeyle başlar.

Normal veri bitleri 2,4 ± 0,35 ms uzunluğundadır. Mantık 1, 0.6 ± 0.2 ms için düşük tutulurken, mantık 0 1.5 ± 0.2 ms için düşük tutulur. Alıcı, düşen kenardan sonra 1.05 ± 0.2 ms’de çizgiyi örnekler, ardından düşen kenardan sonra 1.9 ± 0.15 ms sonraki biti izlemeye başlar.

Bir alıcı, iletilen 1 biti, hattı düşen kenardan 0.35 ms içinde aşağı çekerek ve 0 bit süresine kadar tutarak 0 bit’e dönüştürebilir. Verici, bu durumu tespit etmek için kendi iletimleri sırasında veriyolunu gözlemler. Bu, bir iletimi onaylamak için kullanılır.

Her çerçeve özel bir başlangıç ​​biti ile başlar, 3,7 ± 0,2 ms için düşük tutulur ve ardından toplam 4,5 ± 0,2 ms süre boyunca yükselmesine izin verilir. Herhangi bir cihaz, uygun sayıda bit süresi boyunca veri yolunun boşta kaldığını gözlemledikten sonra bir başlangıç ​​biti gönderebilir. (Normalde, 5 bit kez, ancak başarılı bir iletimden hemen sonra veri yolunun adil paylaşımını kolaylaştırmak için 7 bit kez ve başarısız bir iletim ile yeniden iletim arasında 3 bit kez.)

Bunu 16 bayta kadar takip eder. Her bayt on bitten oluşur: sekiz veri biti (msbit-önce iletilir, büyük endian sırasına göre), bir “mesaj sonu” biti (çerçevenin son baytından sonra 1’e ayarlanır) ve bir “alındı” biti.

Tek alıcılı mesajlar için, onay biti I²C’ye benzer şekilde çalışır: 1 bit olarak iletilir ve alıcı baytı onaylamak için onu 0 bit’e çeker.

Yayın mesajları için, onay biti tersine çevrilir: hala 1 bit olarak iletilir, ancak baytı reddeden herhangi bir alıcı tarafından 0 bitine çekilir.

Her CEC çerçevesinin ilk baytı, 4 bitlik kaynak ve hedef adreslerini içeren bir başlıktır. Adreslenmiş hedef mevcutsa, baytı onaylar. Başlıktan başka hiçbir şey içermeyen bir çerçeve, başka bir cihazın varlığını kontrol eden bir pingdir.

15 (1111) adresi, yayın adresi (hedef olarak) ve henüz farklı bir adres seçmemiş olan kayıtsız cihazlar (kaynak olarak) için kullanılır. Bazı cihazların yayın dışı mesajlar almasına gerek yoktur ve bu nedenle, özellikle uzaktan kumanda alıcıları ve HDMI anahtarları olmak üzere 15 adresini kalıcı olarak kullanabilir. Adresli mesajları alması gereken cihazların kendi adresleri olması gerekir. Bir cihaz, ping atmaya çalışarak bir adres alır. Ping onaylanmazsa, cihaz bunu talep eder. Ping onaylanırsa, cihaz başka bir adresi dener.

İkinci bayt, gerçekleştirilecek işlemi ve takip eden parametre baytlarının sayısını ve anlamını belirten bir işlem kodudur. Örneğin, bir kullanıcının bir uzaktan kumandaya basması 3 baytlık bir çerçeve oluşturacaktır: bir başlık baytı, bir <Kullanıcı Kontrolüne Basıldı> işlem kodu (0x44) ve düğmeyi tanımlayan bir işlenen baytı. İlk boşta kalma süresi ve ekstra uzun başlatma biti dahil, bu 88,5 ms (37 bit kez) sürer. Daha sonraki bir <Kullanıcı Denetimi Serbest Bırakıldı> işlem kodunun (0x45) işlenenleri yoktur.

 

CEC Teknolojisi için Kullanılan Ticari Adlar

• 1-Touch Play (Roku)

• Anynet+ (Samsung)

• Aquos Link (Sharp)

• BRAVIA Link, BRAVIA Sync, Control for HDMI (Sony)

• CE-Link, Regza Link (Toshiba)

• E-link (AOC)

• EasyLink (Philips)

• Fun-Link (Funai, Sylvania, Emerson, Magnavox, Philips)

• HDMI-CEC (Hitachi)

• INlink (Insignia)

• Kuro Link (Pioneer)

• NetCommand for HDMI, Realink for HDMI (Mitsubishi)

• RIHD (Remote Interactive over HDMI) (Onkyo)

• RuncoLink (Runco International)

• SimpLink (LG)

• T-Link (ITT, Thomson)

• VIERA Link, HDAVI Control, EZ-Sync (Panasonic)

• CEC (Vizio)